Khám phá những dấu ấn Kiến trúc Baroque ở Việt Nam

Hiện thân rõ ràng nhất của phong cách kiến trúc Baroque là lối kiến trúc nguy nga tráng lệ của những tòa lâu đài, biệt thự Châu Âu. Không chỉ trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo tại nhiều quốc gia khác nhau, kiến trúc Baroque ở Việt Nam cũng để lại những dấu ấn đặc biệt. 

Đôi nét về kiến trúc Baroque

Kiến trúc Baroque hay còn có tên gọi là Ba Rốc ra đời tại thủ đô Rome tại Ý vào khoảng  năm 1600 xuất phát từ nguồn cảm hứng từ kiến trúc Phục Hưng. Phong cách này hướng đến những đường nét uốn lượn mềm mại cùng hiệu ứng ảo ảnh khơi gợi chiều sâu cho những tác phẩm của mình. Nhà hát, nhà thờ lớn là nơi mà kiến trúc Baroque hiện hữu với mục đích tái hiện hình ảnh thoát tục từ đó gợi lên cảm hứng về đấng siêu phàm.

Phong cách Baroque trong một kiến trúc nhà thờ lớn

Trong kiến trúc Baroque, tương phản ánh sáng, màu sắc rất được coi trọng. Sự thú vị ở phong cách này xuất phát từ những chi tiết đối lập nhưng lại không đề đối xứng nhau. Hay cách đặt các bức bích họa lớn hình oval với nhiều hoa văn, màu sắc tươi sáng bắt mắt trên trần nhà cũng là một đặc trưng rất độc đáo. Bên cạnh đó, kiến trúc Baroque còn có những đặc trưng tiêu biểu như: sử dụng thiết kế mái vòm quả lê, hình oval chủ đạo, cửa sổ hình chữ nhật, cột tượng có kích thước lớn,...

Dấu ấn kiến trúc Baroque tại Việt Nam

Theo dòng chảy của thời gian, kiến trúc Baroque du nhập vào Việt Nam vào những năm cuối thế kỷ XVI đầu thế kỷ XVII trong các kiến trúc điêu khắc dân gian tới các công trình đương đại.

Dấu ấn Baroque trong kiến trúc dân gian

Khác với lối phô trương vốn có của kiến trúc Baroque tại các nước Châu Âu, dấu ấn của Baroque tại Việt Nam đặc biệt là với kiến trúc dân gian thường xuất hiện trong chạm khắc đình làng tại những vị trí trên cao và không chứa nhiều ánh sáng như đầu dư, gian thờ cung cấm. Vì nằm ở vị trí khó thấy mà nhiều người lầm tưởng rằng những hình điêu khắc này đều giống nhau, tuy nhiên trên thực tế mỗi ngôi làng đều sở hữu những chi tiết riêng biệt.

Dưới bàn tay điêu luyện của người nghệ nhân, các bức điêu khắc với nhiều đề tài độc đáo xoay quanh cuộc sống sinh hoạt được ra đời như: cảnh hội hè, trai ghẹo gái tắm, cảnh hứng dừa, dàn nhạc, tiên nữ cưỡi rồng, người cưỡi hổ,...

Bức điêu khắc “Tiên nữ cưỡi rồng” tại đình Giẽ Hạ, Phú Xuyên, Hà Nội

Bức điêu khắc “Người cưỡi rồng” tại chùa Đậu, Phú Xuyên, Hà Nội

Baroque trong các công trình đương đại

Một ví dụ tiêu biểu nổi tiếng nhất cho công trình mang kiến trúc Baroque tại Việt Nam không thể không nhắc đến nhà thờ Chính tòa Bắc Ninh. Với lối kiến trúc được xây dựng theo hình chữ thập, nhà thờ Chính tòa Bắc Ninh trở nên có chiều sâu hơn, dài hơn so với diện tích thực tế mang đến sự linh thiêng đầy chiêm nghiệm đối với du khách ghé thăm. Thiết kế hệ thống cửa sổ và cửa ra vào rộng lớn khiến cho nhà thờ luôn tràn ngập ánh sáng tự nhiên. Hệ thống trần gỗ cao trải dài xuyên suốt công trình cũng là một đặc trưng đầy thú vị.

Công trình đương đại nhà thờ Chính tòa tại Bắc Ninh

Các công trình ngày nay cũng mang đậm dấu ấn kiến trúc Baroque

Kiến trúc Baroque ngày càng trở nên phổ biến không chỉ xuất hiện trong những dinh thự nguy nga, tòa lâu đài cổ kính mà phong cách này còn có mặt trên nhiều công trình thiết kế nhà ở. Có thể thấy, kiến trúc Baroque đang dần biến đổi để đến gần hơn với nhịp sống hiện đại. Bớt đi một chút xa hoa cầu kỳ mà thay vào đó là sự tiện nghi cho người dùng nhưng vẫn giữ vững các đặc trưng tiêu biểu, chắc chắn trong tương lai gần, kiến trúc nhà ở Baroque sẽ trở thành một xu hướng mới lạ.

Thiết kế mái vòm quả lê được giữ nguyên trong công trình kiến trúc hiện đại

Lời kết

Nhìn chung, kiến trúc Baroque ở Việt Nam mang tương đối đầy đủ các đặc trưng tiêu biểu của kiến trúc Baroque nói chung. Tuy nhiên, để phù hợp hơn với nhu cầu của người Việt, phong cách này sau khi du nhập nước ta đã có một vài thay đổi. Hy vọng bài viết đã đem giúp các bạn khám phá những dấu ấn kiến trúc Baroque ở Việt Nam.